آیا شما میدانید که وظایف مدیر یا مدیران در اداره و ثبت شرکت تضامنی چیست؟ میزان مسئولیت مدیران در شرکت تضامنی، با سایر شرکتهای تجاری متفاوت میباشد. در عین حال تشکیل این شرکتها مثل باقی شرکتهای تجاری از اصول قانون تجارت پیروی میکند.
در ماده 116 قانون تجارت، شرکت تضامنی اینگونه تعریف شده است:
(شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوص برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل میشود، اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض کافی نباشد هر یک از شرکاء، مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است. هر قراری که بین شرکا بر خلاف این ترتیب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث کان لم یکن خواهد بود.)
بر اساس این ماده و تعریف ذکر شده، میتوان گفت شرکت تضامنی یکی از انواع شرکتهای تجاری در قانون محسوب میشود که مسئولیت شریکها در این شرکت به صورت تضامنی و حداکثری میباشد. این بدین معناست که در صورتی که شرکت به افراد دیگر بدهکار شود سرمایه شرکت جهت پرداخت کردن آن بدهی کافی نباشد، طلبکار توانایی این را دارد که به هر کدام از شریکها مراجعه نماید و کلیه طلب خویش را از او بخواهد.
حال باید این موضوع را بیان کنیم که در شرکت سهامی یا شرکت با مسئولیت محدود این چنین امکانات وجود ندارد و هر یک از شریکها به میزان سرمایه خویش در شرکت مسئول پرداخت بدهیها میباشد و برای مبلغ مازاد به هیچ وجه مسئولیتی ندارد.
اگر شریکها مسئولیت خویش را در مقابل بدهیها محدود نمایند، این توافق تنها میان خودشان معتبر خواهد بود و در مقابل طلبکاران به هیچ وجه اعتباری نخواهد داشت.
همان گونه که بیان کردیم، شرکت تضامنی یکی از انواع شرکتهای اشخاص میباشد که شریکان و مدیران، هر یک در آنها مسئولیت حداکثری دارند.این بدین معناست که زمانی که شرکت به اشخاص ثالث بدهکار شود، هر کدام از شریکها مسئولیت جبران بدهیهای شرکت را بر عهده خواهند داشت.
بر اساس ماده ۱۲۳ قانون تجارت، در این نوع شرکتها به این صورت خواهد بود: انتقال سهم الشرکه آنها به دیگری ممکن نیست مگر با رضایت تمامی شرکاء.یعنی اگر هر یک از شریکها قصد داشته باشند سهم خویش را در شرکت به شخص دیگری انتقال بدهد، تمامی شریکها باید با این تصمیم موافقت کنند اگر این گونه نباشد انتقال سهم الشرکه غیر ممکن خواهد بود.
اگر به نوعی دیگر بخواهیم بیان کنیم این گونه است که در این نوع شرکتها به علت مسئولیت حداکثری شریکها، تصمیم گیری به هر صورتی مثل نقل و انتقال سهم الشرکه که میبایست با رضایت کامل همه ی شریکها باشد. دقیقا بر خلاف تصمیمهای شرکتهای سهامی میباشد که با اکثریت به تصویب خواهد رسید.
قبل از اینکه به این موضوع بپردازیم که مسئولیت مدیران در شرکت تضامنی چیست، ابتدا باید در این مورد صحبت کنیم که انتخاب کردن و تعیین مدیر در این نوع شرکتها به چه صورت انجام میپذیرد:
بر اساس ماده ۱۲۰ قانون تجارت، مدیر شرکت تضامنی حداقل یک نفر میباشد که توانایی این را دارد که از بین شریکهای شرکت و یا اشخاص خارج از شرکت انتخاب گردد، همچنین نحوه ی مدیریت نیز طبق قانون تجارت و همچنین شرکت نامهای میباشد که در ابتدای تاسیس و راه اندازی شرکت تنظیم شده است.
در رابطه با مسئولیت و وظایف مدیران در شرکت تضامنی باید اینگونه بیان کرد که با در نظر گرفتن آنچه که در قانون آمده است، مدیران در شرکت تضامنی در درجه اول میبایست با حسن نیت رفتار نمایند و سوءنیتی نداشته باشند.
این بدین معناست که اگر تمام جوانب را رعایت نمایند و صلاح شرکت را در نظر داشته باشند، آنها هیچگونه مسئولیتی نخواهند داشت و میبایست تقصیر آنها به اثبات برسد.
در مورد فراهم کردن تقصیر میبایست این گونه بیان کرد که هر مورد به نظر کارشناسان و دادرسان رسیدگی خواهد شد و تقصیر یا بیتقصیری به اثبات خواهد رسید و همچنین میتوان به زبان ساده ذکر کرد که تقصیر به معنی انجام یا ترک کار یا امری بر خلاف قاعده میباشد.
پس، رفتار متعارف در هر صنف و شغلی بسته به مورد، متفاوت خواهد بود .در مورد حدود اختیارات این مدیران هم باید توجه داشته و اشاره کرد که هرآنچه در شرکت نامه درج و آگهی شده باشد ملاک عمل میباشد.
البته این موضوع نیز میبایست مورد توجه قرار بگیرد که این نکته در مورد مدیران شرکت در مقابل شریکهای شرکت خواهد بود، بدین معنا که مسئولیت تضامنی شریکها در مقابل طلبکاران همچنان به قوت خود باقیست.
ماده 119 قانون تجارت منافع حاصل از عملکرد شرکت را تعیین تکلیف کرده و این چنین بیان کرده است: در شرکت تضامنی منافع به نسبت سهم الشرکه بین شرکاء تقسیم میگردد مگر آن که شرکت نامه چیزی جز این ترتیب را مقرر داشته باشد.
پس اصل را بر تقسیم منافع به نسبت سهم الشرکه قرار داده است و توافق فرع بر آن میباشد. مسئولیت مدیر شرکت در برابر شریکها همان مسئولیتی میباشد که وکیل در برابر موکل دارد.
این نکته را این گونه شرح خواهیم داد: مدیران شرکت باید رعایت مصلحت باقی شرکاء را بنماید و در زمان تعدی و تفریط مسئول جبران خسارات وارده است.
در رابطه با موراد ذکر شده، ماده 132 قانون تجارت قانون گذار حدود دیگری را برای مدیر یا مدیران شرکت در صورت عدم تحصیل منفعت مشخص نموده است و چنین مطرح میکند :
" اگر در نتیجه ضررهای وارده سهم الشرکه ی شرکاء کم شود مادام که این کمبود جبران نشده تادیه ی هر نوع منفعت به شرکاء ممنوع است ".
منظور از مسئولیت مدیر یا مدیران مسئولیتهای قراردادی او نمیباشد بلکه منظور از مسئولیت مدیران در شرکتهای تضامنی مربوط به مسئولیتهای غیرقراردادی مدیر میباشد که اکثرا به مسئولیت مدنی و کیفری او محدود میباشد.
در مورد مسئولیت کیفری به معنای خاص خود در قانون تجارت تا کنون مقررات یا قوانینی پیش بینی نشده است اما در مسئولیتهای کیفری ناشی از جرائم عمومی، مسئولیت او در محاکم کیفری قابل پیگرد قانونی خواهد بود و در صورت ارتکاب به جرم لایق مجازات و در صورت نیاز مسئول جبران خسارت ناشی از اقدامات مجرمانه خود خواهد شد.
اما در مورد مسئولیت مدنی هر زمان به جهت اقدامات ناشی از سهل انگاری، بی مبالاتی و همچنین بی مسامحه گی خسارتی به شرکت تحمیل شود از باب تقصیر، مدیر یا مدیران مسئول جبران خسارات وارده خواهند بود. وظایف مدیر یا مدیران در شرکتهای تضامنی طبق مصرحات قانون تجارت و مفاد شرکت نامه رسمی خواهد بود.
به ثبت رساندن شرکت ممورد نظر:به دلیل این که بنا به ماده ۱۹۵ قانون تجارت، ثبت شرکتهای تجاری ضروری میباشد، لذا شرکت تضامنی بلافاصله بعد از تشکیل میبایست به ثبت برسد و مدیر یا مدیران شرکت آن را به ثبت رسانده و انتشار آگهی مربوط به تاسیس شرکت را جهت اطلاع عموم پیگیر باشند.
جهت به ثبت رساندن شرکت تضامنی میبایست مدارک زیر به اداره ثبت شرکتها ارائه گردد:
یک- یک نسخه مصدق از شرکتنامه
دو- یک نسخه مصدق از اساسنامه ( اگر باشد)
سه- نوشته به امضاء مدیر شرکت، حاکی از پرداخت تمام سرمایه نقدی و تسلیم تمام سرمایه غیرنقدی با تعیین قیمت حصههای غیرنقدی
چهار- اسامی شریک یا شریکهایی که برای اداره کردن شرکت معین شدهاند.
نظارت بر گردش امور مالی شرکت و تهیه ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل و صورت دارایی و مطالبات و دیون شرکت و صورتحساب دوره عملکرد سالیانه جهت تسلیم به شرکا و تنظیم اظهارنامه مالیاتی جهت تسلیم به حوزه مالیاتی بعد از تصویب شریکها، اگر موافق اساسنامه باید سال به سال به حساب شرکت رسیدگی گردد. (ذیل ماده ۱۳۷ قانون تجارت) که با توجه به قوانین مالیاتی باید به حساب شرکت هر ساله یک رسیدگی کامل صورت گیرد. در صورت تعدد مدیران، دعوت از مدیران برای انجام امور شرکت به ترتیب و در مواعد مقرر در اساسنامه و ننظیم صورتجلسه لازم از مذاکرهها و تصمیمها و همچنین انجام وظیفه بر پایه تقسیم کاری که از طرف شریکها میان مدیران به عمل آمده است.
منظور کردن همه ساله لااقل صدی پنج (5%) یعنی یک بیستم از سود خالص شرکت به عنوان (سرمایه احتیاطی) یا (اندوخته قانونی) جهت جبران زیانهای احتمالی سالهای بعد و حتی الامکان با رعایت نمودن مفاد شرکت نامه، موضوع کردن اندوخته یا ذخیره کردن اختیاری جهت تامین ضررهای احتمالی و استهلاک اموالی که در اثر استعمال فرسوده شده اند و همین طور بهای آنها کاهش پیدا خواهد کرد و همچنین جهت پر کردن محل خالی مطالبات مشکوک الوصول و نظایر آن
تقسیم سود قابل تقسیم در پایان سال مالی میان شریکها، طبق ماده 119 قانون تجارت که این گونه بیان می کند:
" در شرکت تضامنی منافع به نسبت سهم الشرکه بین شرکا تقسیم میشود، مگر آن که شرکتنامه غیر از این ترتیب را مقرر داشته باشد "
به انجام رساندن تمامی وظایفی را که طبق قوانین و مقررات مرتبط به موضوع برای اداره امور شرکت مورد نیاز میباشد و همچنین در شرکت نامه پیش بینی شده است و ارسال صورت جلسات مصوبات شریکها، به مرجع ثبت شرکتها رای به ثبت رساندن و آگهی مراتب لازم الثبت در دفتر ثبت شرکتها، امضای اوراق و اسناد با رعایت پیش بینیهای معموله در شرکت نامه.
به طور کلی باید گفت ضابطه در اداره نمودن امور شرکت تابع شرایط مقرره میان شریکها خواهد بود و در موارد سکوت شرکت نامه میبایست از مقررات مربوط به بقیه شرکتها در رابطه با موضوع اخذ ملاک شود، از قبیل مواد 105 و 144 و 164 و 185 معطوف به ماده 121 قانون تجارت و یا مواد 118 و 125 و 135 و 136 و 212 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24/ 12/ 1347.
پیگیری کردن انتشار آگهی مربوط به موارد زیر در مرجع ثبت شرکتها:
میبایست این موضوع را بیان نماییم که مدیر شرکت تضامنی، در حکم وکیل شرکت میباشد، بنابراین نسبت به اموال و اسناد شرکت یک امانت دار محسوب میشود.
البته این را نیز میبایست ذکر کرد که موضوع ذکر شده در صورتی خواهد بود که او در اقدامات خویش، غبطه و مصلحت شرکت را کاملا رعایت و همچنین مراعات نموده و ازحدود اختیارات و وظایفی که بر اساس قانون و اساسنامه دارد به هیچ وجه تجاوز ننماید.
در صورتی که این گونه نباشد، هر زمان از تقصیر مدیر، خسارتی به شرکت وارد گردد، که عرفا مدیر باعث آن باسد، او مسئول خواهد بود و شرکت حق این را دارد که خسارت وارد شده به خویش را از مدیر مطالبه نماید.
بر این فرض باشیم که مدیر، اموال شرکت را حیف و میل مینماید، این عمل مدیر خطا به حساب میآید و زیان ناشی از این خطا را میبایست آن مدیر جبران نماید.
موضوعی که قابل ذکر میباشد این است که در صورتی که شرکت قصد نماید بر علیه مدیر اقامه دعوی نماید، به نظر شما کدام شخص توانایی این را دارد که این اقامه را در دادگاه مطرح نماید؟
در رابطه با این نوع مسئولیت، دادگاه سهم هر کدام از مدیرها و همچنین مدیر عامل را که با یکدیگر باعث ایجاد یک تخلف شدهاند در ورود خسارات و جبران آن مشخص مینماید و همچنین هر یک از آنها به پرداخت بخشی از خسارت محکوم خواهند شد.
بر اساس ماده ۱۴۲ قانون تجارت این گونه باید بیان کرد:
مدیرها و همچنین مدیر عامل شرکت در برابر شرکت و اشخاص ثالث نسبت به تخلف از مقررات قانونی یا اساسنامه شرکت و یا مصوبات مجمع عمومی بر حسب مورد منفرداً و یا مشترکاً مسئول میباشند و دادگاه حدود مسئولین هر کدام را جهت جبران خسارت مشخص خواهد نمود.
به عنوان سخن پایانی این محتوا باید عرض کنیم که موضوع مسئولیت مدنی و کیفری مدیرها و عضوهای هیئت مدیره یکی از موضوعهای بسیار مهم در مقررات شرکتها به حساب میآید، اما باز هم در موارد بسیار زیادی نسبت به آن غفلت به عمل میآورند. لازم به ذکر است که شما اگر سوالی داشتید میتوانید به مشاورین ثبت کلهر مراجعه نموده و از راهنماییهای آنها بهره بگیرید.
یکشنبه, 21 اردیبهشت 99
4 ماه پیش
7 ماه پیش
1 سال پیش
اگر به دنبال ثبت شرکت معتبر و مستحکم هستید، شرکت تضامنی را از دست ندهید. ...