وظایف بازرسین علی البدل شرکتها

در این مقاله، به شرح قوانین و وظایف بازرسین علی‌البدل شرکتها می‌پردازیم و هر آنچه در مورد بازرس علی‌البدل شرکت باید بدانید را، بیان ‌کنیم. نقش نظارت در شرکت، اهمیت زیادی دارد. برای پی بردن به اشتباهاتی که پیش می‌آید و بهبود عملکرد می‌توان بر کار دیگران نظارت کرد. نهادهای نظارتی در بخش‌های مختلقی وجود دارند. یکی از این قالب‌های نظارتی، پیش‌بینی بازرسان در شرکت‌های تجاری است. بازرسان شرکت‌ها نمایندگان قانونی سرمایه‌گذاران برای نظارت بر عملکرد مدیران هستند. تعداد بازرسان در اساسنامه هر شرکت مشخص شده است. این افراد باید اشخاصی حقیقی باشند. بازرسان وظیفه دارند با توجه به اساسنامه شرکت و مصوبات مجمع عمومی همیشه بر تصمیم‌ها و عملکردهای مدیران نظارت کنند. به این منظور باید به تمام مدارک، دفاتر، اسناد و حساب‌های شرکت دسترسی کامل داشته باشند. اولین بازرس‌ها در شرکت‌های سهامی خاص با رأی سهامداران و در شرکت‌های سهامی عام در مجمع عمومی مؤسسان انتخاب می‌شوند. شرکت‌ها مکلفند علاوه بر بازرس اصلی، یک یا چند بازرس علی‌البدل هم انتخاب کنند.

طبق ماده 146 اصلاحیه قانون تجارت دو نوع بازرس برای شرکت‌ها تعیین کرده است: در صورت فوت یا استعفا یا سلب شرایط یا معذوریت بازرسین اصلی، بازرسین علی‌البدل شرکت‌ها برای انجام وظیفه دعوت می‌شوند. در این صورت شرکت همیشه یک نهاد نظارتی دارد. بازرس اصلی و بازرس علی‌البدل، نقش نظارت در شرکت‌های سهامی خاص را بر عهده دارند.

بازرس علی البدل

وظایف بازرسین علی البدل شرکتها

بازرسان شرکت، وظیفه نظارت در شرکت را بر عهده دارند. بازرسان باید در طول یک سال مالی به همه کارهای شرکت تسلط داشته باشند و اگر تخلفی در جریان کارها ببینند باید آن را طی تنظیم گزارشی به مجمع عمومی شرکت و در مواردی که تخلف مجرمانه باشد به مراجع قضایی اطلاع دهند. اگر بازرس اصلی در شرکت باشد، انجام تمام وظایف بازرسی به عهده ایشان است. در واقع در صورت حضور بازرس اصلی، بازرس علی البدل در این صورت هیچ مسئولیتی در شرکت ندارد. اگر بازرس اصلی شرکت به هر دلیل نتواند وظایف خود را انجام دهد، بازرس علی البدل جایگزین او می‌شود. در این صورت بازرس علی البدل همان مسئولیت‌ها و وظایف بازرس اصلی را خواهد داشت.

در چه مواردی بازرس علی‌البدل جانشین بازرس اصلی می‌شود؟

اگر بازرس اصلی فوت کند.
اگر ویژگی‌های لازم در بازرس اصلی شرکت از بین برود.
اگر بازرس اصلی شرکت سمت بازرسی را رد نماید.
اگر بازرس اصلی شرکت معذوریت موجه داشته باشد.
اگر بازرس اصلی استعفای خود را اعلام کند.

معرفی بازرس در شرکت‌های سهامی خاص ضروری است

فقط بعضی از شرکت‌های تجاری موظف هستند که بازرس انتخاب کنند. مثلاً انتخاب بازرس در شرکت‌های سهامی خاص اجباری‌ است و باید حداقل یک نفر بازرس علی‌البدل در شرکت سهامی معرفی شود. اما شرکت‌های با مسئولیت محدود، اجباری در انتخاب بازرس وجود ندارد. مگر این که تعداد شرکای آن‌ها بیش از دوازده نفر باشد. به دلیل اهمیت نقش بازرسان در شرکت‌ها، معمولاً همه شرکت‌ها یک یا چند نفر را به عنوان بازرس یا بازرسین علی‌البدل تعیین می‌کنند تا در شرایط خاص جایگزین بازرسین اصلی شوند. تعداد بازرسان علی‌البدل شرکت‌ها محدودیتی ندارد و فقط باید هنگام تنظیم صورتجلسه انتخاب بازرس علی‌البدل مشخصات آن‌ها ذکر شود.

شرایط انتخاب بازرس

انتخاب بازرس در شرکت‌های سهامی عام، در مجمع عمومی مؤسسین انجام می‌شود و در شرکت سهامی خاص از طریق تنظیم صورتجلسه به وسیله سهامداران انجام می‎‌شود. بارزس علی البدل معمولاً با امضای صورت جلسه مجمع، رضایت خود را اعلام می‌کند. مجمع عمومی عادی قادر است در هر زمان، در صورت انتخاب جانشین بازرس و یا بازرسان انتخاب شده را عزل کند. در شرکت‌های سهامی عام، یک فهرست پیشنهادی از طرف وزارت اقتصاد و دارایی ارسال می‌شود که بازرسین شرکت باید از میان آن انتخاب شود. تهیه این فهرست از طریق نماینده وزیر اقتصاد، نمایندگان وزرای دادگستری و امور اقتصادی و دو نفر از اتاق بازرگانی و صنایع معادن ایران انجام می‌شود. مطابق ماده 106 قانون تجارت، انتخاب مدیران بازرس و یا بازرسان باید به صورت صورت جلسه به مرجع ثبت شرکت‌ها اعلام شود.

وظایف بازرسین علی‌البدل

وظایف بازرسین علی البدل شرکتها

بازرسان علی البدل تمام وظایف و مسئولیت‌های بازرسین اصلی شرکت را بر عهده دارند. از مهم‌ترین وظایف بازرسان علی‌البدل شرکت‌ها:

بازرسان شرکت باید درباره صحت مطالب و اطلاعاتی که مدیران در اختیار مجامع عمومی قرار داده‌اند اظهارنظر کنند. بازرسان باید مطمئن شوند که حقوق صاحبان سهام مطابق قانون و اساسنامه‌ شرکت که تعیین شده است به طور یکسان رعایت شده یا خیر و درصورتی که مدیران اطلاعاتی برخلاف حقیقت در اختیار صاحبان سهام قرار دهند بازرسان مکلف هستند که به مجمع عمومی اطلاع دهند.

نظارت بر عملکرد مدیران و اعضای هیئت‌مدیره: تعیین سرنوشت شرکت کاملاً بسته به عملکرد مدیران و تصمیمات اعضای هیئت‌مدیره است. در صورت بروز هرگونه تخلف یا اشتباهی از طرف این افراد، بازرسان علی‌البدل وظیفه دارند آن را گزارش کنند.

اعلام تخلفات در مجمع عمومی و ارجاع به دادگاه: در صورت قطعی شدن انجام جرم در شرکت، در صورت نبودن بازرسان اصلی، بازرسان علی‌البدل موظف هستند که این موارد را در مجمع عمومی مطرح کنند و آن‌ها را به دادگاه ارجاع دهند. حضور بازرس علی‌البدل هنگام افزایش سرمایه در شرکت ضروری است. گزارش بازرس برای تصویب صورت‌های مالی شرکت الزامی است و در صورت نبودن این تصویب، صورت‌های مالی نیز بی‌اعتبار خواهند بود.

نظارت بر دفاتر مالی و صورت‌حساب‌ها: دفاتر مالی و صورت‌حساب‌های شرکت باید به طور کامل در اختیار بازرسان علی‌البدل قرار گیرد. آن‌ها وظیفه دارند به طور مستمر تمام این دفاتر و اوراق را بررسی کنند و در صورت مشاهده هر نوع مورد مشکوکی باید سریعاً گزارش کنند.

ویژگی بازرس شرکت

داشتن مدرک لیسانس یا بالاتر در یکی از رشته‌های متناسب با وظایف و مسئولیت‌های بازرس
نداشتن سوپیشینه
عدم اشتغال به نمایندگی مجلس
عدم اشتغال به‌طور تمام وقت در مؤسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها
داشتن حسن شهرت
داشتن حداقل5 سال تجربه متناسب با وظایف و مسئولیت‌های بازرسی

مجمع عمومی و یا دادگاه نمی‌توانند اشخاصی را که طبق ماده‌ی147 ل.ق از انتخاب شدن به عنوان بازرس منع شده‌اند، برای این سمت انتخاب کنند.

شرایط انتخاب بازرس

ماده 147 لایحه اصلی، افرادی که می‌توانند به سمت بازرس اصلی و علی البدل انتخاب شوند را به شرح زیر اعلام کرده است:

خویشاوندانی که با مدیران و مدیرعامل شرکت رابطه خونی دارند تا طبقه2 و درجه 3
اشخاص محجور، ورشکسته و محروم از حقوق اجتماعی
شخصی که خودش یا همسرش از مدیران یا مدیرعامل شرکت حقوق دریافت می‌کنند.
مدیران و مدیرعامل شرکت

طبق ماده‌147 ل.ق انتخاب همسر مدیران و مدیرعامل به عنوان بازرس ممنوع است، زیرا ماده انتساب خویشاوندان را به دلیل افزایش احتمال تبانی ممنوع اعلام کرده است و این مطلب در مورد همسر نیز صدق می‌کند. قانون‌گذار برای اشخاصی که با آگاهی از وجود ممنوعیت قانونی، سمت بازرسی را می‌پذیرند مجازات تعیین کرده است.

مسئولیت بازرسان شرکت

بازرسان به دلیل داشتن اختیارات و وظایف قانونی خاص، مسئولیت‌هایی هم به عهده دارند. طبق ماده 154: بازرسان نسبت به تخلفاتی که در انجام وظایف خود انجام می‌دهند، در برابر شرکت و اشخاص ثالث مسئول جبران خسارات وارده هستند. علاوه بر مسئولیت مدنی اگر تخلف در انجام وظایف قانونی عمدی باشد و یا در تخلفاتی که از طرف مدیر یا مدیران شرکت انجام شده است، معاونت یا شراکت داشته باشند، مسئولیت کیفری نیز بر عهده آن‌ها خواهد بود. بازرس یا بازرسان مثل مدیران نمی‌توانند در معاملاتی که با شرکت یا به حساب شرکت انجام شده به‌طور مستقیم یا غیر مستقیم ذی‌نفع باشند. در نتیجه در صورت ورود خسارات در این زمینه هم، مسئول جبران خواهند بود.

مؤسسه ثبت شرکت در قزوین با بیش از یک دهه فعالیت تخصصی درحوزه ثبت شرکت و ارائه خدمات تخصصی ثبتی و حقوقی به شرکت‌ها و اشخاص در حوزه ثبت انواع شرکت‌ها و مؤسسات غیرتجاری تنظیم صورتجلسات شـرکت‌ها، ثبت برنـد و لوگو، اخذ کارت بازرگانی، رتبه بنـدی شرکت‌ها، اخذ صلاحیـت پیـمانکاری، اخـذ کـد اقتـصادی، پلمپ دفاتر و....

1762