از رایجترین انواع شرکتهای قابل ثبت در ایران شرکتهای سهامی است. که طبق لایحه 4 اصلاحی قانون تجارت: در دو دسته عام و خاص میباشد.
ماده 1 لایحه اصلاح قانون تجارت شرکت سهامی را اینگونه تعریف میکند:
شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است. لازم به ذکر است در این شرکتها سرمایه بهصورت قطعات کوچک سهام تقسیمبندی میشود و نه دارایی مجموعه چرا که دو اصل سرمایه و دارایی در معنا متفاوت هستند.
شرکتهایی که موسسین آنها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین میکنند، شرکت سهامی عام (Public company) گویند. دراین نوع شرکتها سهم مردم51درصد به بالا میباشد.
شرکتهای سهامی عام تنها در بورس پذیرفته میشوند که از طریق عرضه اولیه انجام میشود.
شرکتهایی که تمام سرمایه آن در موقع تاسیس منحصراً توسط موسسین تامین میشود. این شرکتها را شرکت سهامی خاص (Privately held company) گویند.سهامداران شرکتهای سهامی خاص تعداد محدودی از افراد هستند و دراختیارعموم مردم نیست؛ اعتبار این شرکتها میزان سرمایه آنها تلقی میشود .
در شرکتهای سهامی، سرمایه به سهام تقسیم میشود و مسئولیت سهامداران محدود به مبلغ اسمی سهام آنان است. یعنی هر سهم قسمتی از سرمایه شرکت است که میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن را در شرکت مشخص میکند. "ورقه سهم" سند قابل معاملهای است که در این گونه شرکتها، نقل وانتقال آن بدون موافقت هیئت مدیره یا مجمع عمومی انجام میشود. ورقه سهم میتواند با نام یا بینام باشد. به دلیل تعداد بسیار بالای سهامدار در شرکتهای سهامی عام و وجود تعدد سهام در این شرکتها معمولا سهام این شرکتها به صورت بینام عرضه میشود و در شرکتهای سهامی خاص این سهام به دلیل محدودیت و کم بودن سهامدار بهصورت با نام توزیع میشود. سهام بینام مانند سند در وجه حامل تنظیم میشود و متعلق به دارنده آن است.
تعهد پرداخت سهام از طرف اشخاص را پذیره نویسی میگویند.
از طریق اعلامیه اشخاصی که مایل به سرمایه گذاری در شرکت سهامی عام هستند دعوت به عمل میآید تا با ملاحظه عملی که شرکت برای انجام آن تأسیس شده و با اطلاع ازسرمایه لازم و سوابق مؤسسین در خرید سهام شرکت نمایند.
این اعلامیه توسط مؤسسین بعد از تصویب مرجع ثبت شرکتها در جراید، آگهی گردیده و در بانکی که تعهد سهام نزد آن صورت میگیرد در معرض دید علاقه مندان قرار خواهد گرفت.
1. نام شرکت
2. موضوع شرکت
3. مرکز اصلی شرکت و شعب آن در صورتی که تأسیس شعبه مورد نظر باشد.
4. مدت شرکت
5. هویت کامل و اقامتگاه و شغل مؤسسین، در صورتی که بعضی از آنها در امور مربوط به موضوع شرکت تخصص یا اطلاعاتی داشته باشند ذکر آن به اختصار
6. مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن به تفکیک و تعداد و نوع سهام. در مورد سرمایه غیر نقد ( جنسی ) تعیین مقدار و مشخصات و اوصاف و ارزش آن
7. در صورتی که مؤسسین مزایایی برای خود در نظر گرفتهاند تعیین چگونگی و موجبات آن مزایا
8. تعیین مقداری از سرمایه که مؤسسین تعهد کرده و مبلغی که پرداخت کردهاند.
9. ذکر هزینههایی که مؤسسین تا آن موقع جهت تدارک مقدمات تشکیل شرکت پرداخت کردهاند و برآورد هزینههای لازم تا شروع فعالیت شرکت.
10. در صورتی که انجام موضوع شرکت قانوناً مستلزم موافقت مراجع خاصی باشد ذکر مشخصات تجازه نامه یا موافقت اصولی آن مرجع.
11. ذکر حداقل سهامی که هنگام پذیره نویسی باید توسط پذیره نویس تعهد شود و تعیین مبلغی از آن که باید مقارن پذیره نویسی نقداً پرداخت گردد.
12. ذکر شماره مشخصات حساب بانکی که مبلغ نقدی سهام مورد تعهد باید به آن حساب پرداخت شود و تعیین مهلتی که اشخاص علاقهمند میتوانند برای پذیره نویسی و پرداخت مبلغ نقدی به بانک مراجعه کنند.
13. تصریح به این که اظهارنامه مؤسسین به انضمام طرح اساسنامه برای مراجعه علاقهمندان به مرجع ثبت شرکتها تسلیم شده است.
14. ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه دعوت و اطلاعیه بعدی تا تشکیل مجمع عمومی مؤسس منحصراً در آن منتشر خواهد شد.
15. چگونگی تخصیص سهام
در مدتی که برای پذیره نویسی در اعلامیه معین شده، اشخاصی که مایل به خرید سهام شرکت باشند به بانک مراجعه نموده و تعهد سهام را که در آن مواد شرکت از قبیل نام،موضوع شرکت، سرمایه، نشانی کامل پذیره نویس، تعدادسهام مورد خریداری و شماره ثبت شرکتها در آن قید گردیده امضاء و مبلغی که حداقل سی و پنج درصد تعهد است نقداً به بانک پرداخت نموده و رسید دریافت میکنند.
در ورقه تعهد دقیقا باید قید شود که پذیره نویس چه مبلغ تعهد کرده و چه مبلغ نقداً پرداخته است. این ورقه در دو نسخه تنظیم و با قید تاریخ به امضاء پذیره نویس یا قائم مقام قانونی او میرسد. نسخه اول نزد بانک نگهداری و نسخه دوم با قید رسید وجه و مهر وامضاء بانک به پذیره نویس تسلیم میشود.
· در هر دو شرکت، مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی سهام آنهاست. ( ماده 1 لایحه)
·هر دو شرکت نوعاَ بازرگانی هستند، اگر چه موضوع عملیات آنها امور بازرگانی نباشد.
· در هر دو شرکت موسسین شرکت نسبت به کلیه اعمال و اقداماتی که به منظور تاسیس و به ثبت رساندن شرکت انجام میدهند مسئولیت تضامنی دارند.
· در صورت تجزیه هر دو شرکت سهام به قطعات سهام متساوی القیمه تقسیم میشود.
· برای افزایش سرمایه چه در شرکت سهامی خاص و چه شرکت سهامی عام باید مجامع عمومی فوق العاده مجوز صادر نمایند .
* شرکت سهامی عام برای تامین سرمایه اولیه خود اقدام به پذیرهنویسی عمومی مینماید ولی در شرکت سهامی خاص چنین امکانی وجود ندارد
* صدور اوراق قرضه فقط برای شرکتهای سهامی عام انجام میشود.
* نقل و انتقال سهام در شرکتهای سهامی خاص منوط به موافقت مدیران و سهامداران شرکت است ولی نقلوانتقال در شرکت سهامی عام نیاز به موافقت سهامداران ندارد
* درشرکت سهامی عام سهام قابل عرضه در بازار بورس میباشد ولی در شرکت سهامی خاص چنین امکانی وجود ندارد
* مدیران و سهامداران شرکت سهامی عام،باید حداقل 5 نفر باشندو شرکت سهامی خاص حداقل 3 نفر.
* سرمایه شرکت سهامی عام، در موقع تاسیس نباید از پنج میلیون ریال کمتر باشد. ولی حد نصاب سرمایه در شرکت سهامی خاص، یک میلیون ریال است. ( ماده 65 لایحه)
* در شرکت سهامی خاص، اظهارنامه ثبت شرکت به امضای کلیه سهام داران شرکت که اقدام به تاسیس کردند، میرسد ولی در شرکت سهامی عام، اظهارنامه ثبت شرکت فقط به امضا اعضای هیات مؤسس میرسد.
* در شرکت سهامی عام در موقع تأسیس شرکت، 20 درصد سرمایه شرکت توسط موسسین تعهد، و حداقل35 درصد آن توسط موسسین به حساب جاری شرکت نزد بانک سپرده میشود و 80 درصد باقیمانده سرمایه از طریق فروش سهام به مردم تعهد و تامین میگردد. ولی در شرکت سهامی خاص، تمامی سرمایه شرکت در هنگام تاسیس منحصراَ توسط موسسین شرکت تامین میگردد.
* در شرکتهای سهامی خاص، مدیران باید حتما از میان سهامداران شرکت انتخاب شوند.مدیران موظفند تعداد سهام وثیقهای که در اساسنامه تعیین شده است را تهیه و به صندوق شرکت ارائه دهند.
* ابعاد فعالیت شرکتهای سهامی خاص کمتر و مختصر تر از شرکتهای سهامی عام میباشد زیرا افرادی شرکت سهامی عام به ثبت میرسانند که نیاز به سرمایه خیلی زیادی داشته باشند .
جمعه, 21 شهریور 99
8 ماه پیش
10 ماه پیش
2 سال پیش
در ثبت شرکت سهامی یکی از حائز اهمیت ترین جایگاهها، سمت عضو هیات مدیره و مدیر عامل خواهد بود. ...